![](/media/lib/371/n-obszarchroniony-c01552b3b989b532b4e70470728aeada.jpg)
Połowa światowego PKB zależy od środowiska naturalnego. Jego załamanie oznacza kryzys gospodarczy
17 października 2020, 09:38Szwajcarskie towarzystwo reasekuracyjne Swiss Re opublikowało swój nowy indeks ubezpieczeniowy, w którym wylicza, że nieco ponad połowa światowego PKB, czyli niemal 42 biliony USD, jest zależna od towarów i usług zapewnianych przez środowisko naturalne. Problem jednak w tym, że w wielu miejscach na świecie ekosystem stoi na krawędzi załamania.
![](/media/lib/426/n-zeptosekunda-feeef3f9d400e3a840d82d108ab5d409.jpg)
Niemcy zmierzyli najkrótszy w historii odcinek czasu
16 października 2020, 11:46Niemieccy fizycy z Uniwersytetu im. Goethego we Frankfurcie dokonali najkrótszego w historii pomiaru czasu. We współpracy z naukowcami z DESY (Niemiecki Synchrotron Elektronowy) w Hamburgu i Instytutu Fritza Habera w Berlinie zmierzyli czas przejścia światła przez molekułę. Dokonany pomiar mieści się w przedziale zeptosekund.
![](/media/lib/347/n-xenon1t-50b54c97599841c631a0471e99dff692.jpg)
Tajemnicze sygnały w detektorze ciemnej materii. Fizycy proponują ekscytujące wyjaśnienia
16 października 2020, 09:58W czerwcu informowaliśmy, że najczulszy detektor ciemnej materii – XENON1T – zarejestrował niezwykłe sygnały. Jak wówczas pisaliśmy, możliwe są trzy interpretacje tego, co zauważono. Najmniej interesująca z nich to zanieczyszczenie urządzenia. Drugim możliwym wyjaśnieniem jest zarejestrowanie aksjonu, hipotetycznej cząstki tworzącej ciemną materię, a trzecim – możliwość wchodzenia neutrin w niezwykłe interakcje z wypełniającym detektor ksenonem.
![](/media/lib/426/n-nadprzewodnictwo-e70513326252b0240dcba760c3689c74.jpg)
Miażdżyli diamenty i w końcu się udało. Mamy nadprzewodnictwo w temperaturze pokojowej
15 października 2020, 11:51Fizycy z University of Rochester poinformowali o stworzeniu pierwszego w historii nadprzewodnika działającego w temperaturze pokojowej. Uzyskany przez nich związek wodoru, węgla i siarki wykazuje właściwości nadprzewodzące w temperaturze dochodzącej do 15 stopni Celsjusza
![](/media/lib/426/n-uciekinier-62c4bc93e85e673fa399755e471d64dc.png)
Manul z poznańskiego zoo odnaleziony
15 października 2020, 10:46Udało się zlokalizować i złapać manula, który uciekł z Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu. Wychłodzone zwierzę zostało znalezione po godz. 9 na terenie ogródków działkowych przy ul. Krańcowej. Wychłodzony i wyczerpany, ale najważniejsze, że się znalazł - powiedziała "Gazecie Wyborczej" rzeczniczka zoo Małgorzata Chodyła.
![](/media/lib/426/n-manul-stepowy-c63851b0cca25dd82787ae651822a141.jpg)
Z Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu uciekł parę dni temu młody manul stepowy
14 października 2020, 10:03Z Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu uciekł parę dni temu młody manul stepowy. Ma pół roku (młode urodziły się na początku maja). Zwierzę było widziane w okolicach Jeziora Maltańskiego. Zoo apeluje o pomoc w odnalezieniu kota, który nie poradzi sobie sam na wolności. Pomoc w postaci przesyłania zgłoszeń, ale nie płoszenia czy prób złapania [...]. Im więcej spokoju i mniej gapiów, tym większe szanse na szybkie i skuteczne odnalezienie wędrowca.
![](/media/lib/426/n-jezdzcy-abd5a0fdc7cc65c35fa737f776cd9844.jpg)
W piłkę grano w Eurazji kilkaset lat wcześniej, niż sądziliśmy
14 października 2020, 09:34Ludzie grają w piłkę od tysiącleci. Najstarsze znane piłki pochodzą z Egiptu sprzed 4500 lat. W Ameryce Środkowej w piłkę grano już 3700 lat temu. Znacznie później piłką zainteresowano się w Eurazji. Grecy zaczęli oddawać się tej rozrywce około 2500 lat temu, a w Chinach rozpoczęto grać przed 2200 laty. Przynajmniej tak się dotychczas wydawało.
![](/media/lib/425/n-inskrypcja1-47830f4f1897114ae0c320f0940bda44.jpg)
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
![](/media/lib/325/n-obcaplaneta-d2c991bee727ca891ebe4c72cab2639a.jpg)
Planety bardziej gościnne od Ziemi? Mamy kandydatów, gdzie warunki dla życia mogą być lepsze
11 października 2020, 09:49Amerykańsko-niemiecki zespół naukowcy zidentyfikował 24 planety, które mogą lepiej nadawać się do życia niż Ziemia. Są wśród nich starsze, nieco większe, nieco cieplejsze i prawdopodobnie bardziej wilgotne od Ziemi. Uczeni stwierdzają również, że życie może łatwiej rozwijać się na planetach, które wolniej niż Ziemia krążą wokół gwiazd starszych od Słońca.
![](/media/lib/424/n-urzadzenie-244222c3994ef8e093f16cea67b64776.jpg)
Naukowcy opracowali dla małpek urządzenie audio, dzięki któremu mogą sobie odtwarzać różne dźwięki i muzykę
10 października 2020, 11:00Badanie naukowców z Aalto University, przeprowadzone we współpracy z Korkeasaari Zoo w Helsinkach, wykazało, że dźwięk to obiecujący sposób na stymulowanie zwierząt z ogrodu zoologicznego i poprawę ich dobrostanu. Uczeni zbudowali urządzenie audio, które odtwarza różne dźwięki dla saki białolicych (Pithecia pithecia).